Een Ashrama is in het hindoeïsme een van de vier op leeftijd gebaseerde levensfasen die worden besproken in Indiase teksten uit de oudheid en de middeleeuwen. De vier ashrama's zijn: Brahmacharya (student), Grihastha (gezinsbewoner), Vanaprastha (gepensioneerd) en Sannyasa (verzaking).

Het Ashramas-systeem is een facet van het Dharma-concept in het hindoeïsme. Het is ook een onderdeel van de ethische theorieën in de Indiase filosofie, waar het wordt gecombineerd met vier echte doelen van het menselijk leven (Purusartha), voor vervulling, geluk en spirituele bevrijding.

Brahamacharya ashrama
Brahmacharya (ब्रह्मचर्य) betekent letterlijk “achter Brahman aan gaan (Allerhoogste Realiteit, Zelf, God)”. In Indiase religies is het ook een concept met verschillende contextgestuurde betekenissen.

In één context is Brahmacharya de eerste van vier Ashrama (op leeftijd gebaseerde stadia) van een menselijk leven, waarbij Grihastha (huishouder), Vanaprastha (bosbewoner) en Sannyasa (verzaking) de andere drie Asrama's zijn. De Brahmacharya-fase (bachelorstudent) van iemands leven, tot ongeveer 20 jaar oud, was gericht op onderwijs en omvatte de praktijk van het celibaat. In Indiase tradities duidt het op kuisheid tijdens de studentenfase van het leven met het doel om van een goeroe (leraar) te leren, en tijdens latere levensfasen met het doel spirituele bevrijding (moksha) te bereiken.

In een andere context is Brahmacharya een deugd, waar het celibaat betekent als je ongehuwd bent, en trouw als je getrouwd bent. Het vertegenwoordigt een deugdzame levensstijl die ook eenvoudig leven, meditatie en ander gedrag omvat.

Brahamacharya ashrama besloeg de eerste 20-25 levensjaren die ongeveer overeenkomen met de adolescentie. Na de Upanayanam van het kind begon de jongere een leven van studie in de Gurukula (het huishouden van de Guru), gewijd aan het leren van alle aspecten van dharma, dat is de “principes van een rechtvaardig leven”. Dharma omvatte persoonlijke verantwoordelijkheden jegens hemzelf, zijn gezin, de samenleving, de mensheid en God, waaronder het milieu, de aarde en de natuur. Deze onderwijsperiode begon toen het kind vijf tot acht jaar oud was en duurde tot de leeftijd van 14 tot 20 jaar. Tijdens deze levensfase werden de traditionele vedische wetenschappen en verschillende sastra's bestudeerd, samen met de religieuze teksten in de Veda's en Upanishads. Deze levensfase werd gekenmerkt door de praktijk van het celibaat.

Naradaparivrajaka Upanishad suggereert dat de levensfase van Brahmacharya (student) zich moet uitstrekken vanaf de leeftijd waarop een kind klaar is om leringen van een goeroe te ontvangen, en dat dit twaalf jaar moet duren.
Het behalen van de levensfase van Brahmacharya werd gemarkeerd door de Samavartanam-ceremonie.
Grihastha ashrama:
Grihastha (गृहस्थ) betekent letterlijk ‘in en bezig zijn met huis, gezin’ of ‘huisbewoner’. Het verwijst naar de tweede fase van het leven van een individu. Het volgt de levensfase van Brahmacharya (bachelorstudent) en belichaamt een huwelijksleven, met de plichten om een ​​huis te onderhouden, een gezin groot te brengen, de kinderen op te voeden en een gezinsgericht en dharmisch sociaal leven te leiden.
Teksten uit het hindoeïsme uit de oude en middeleeuwse tijd beschouwen het Grihastha-stadium als het belangrijkste van alle stadia in de sociologische context, aangezien mensen in dit stadium niet alleen een deugdzaam leven nastreven, maar ook voedsel en rijkdom produceren die mensen in andere levensfasen ondersteunen. als de nakomelingen die de mensheid voortzetten. De fase van het gezinshoofd wordt in de Indiase filosofie ook beschouwd als de fase waarin de meest intense fysieke, seksuele, emotionele, beroepsmatige, sociale en materiële banden in het leven van een mens bestaan.

Vanaprastha ashrama:
Vanaprastha (Sanskriet: वनप्रस्थ) betekent letterlijk ‘zich terugtrekken in een bos’. Het is ook een concept in hindoeïstische tradities, dat de derde van vier ashrama (stadia) van het menselijk leven vertegenwoordigt. Vanaprastha maakt deel uit van het Vedische ashramsysteem, dat begint wanneer een persoon draagt ​​huishoudelijke verantwoordelijkheden over aan de volgende generatie, neemt een adviserende rol op zich en trekt zich geleidelijk terug uit de wereld. De Vanaprastha-fase wordt beschouwd als een overgangsfase van het leven van een huisbewoner met grotere nadruk op Artha en Kama (rijkdom, veiligheid, plezier en seksuele bezigheden) naar een leven met grotere nadruk op Moksha (spirituele bevrijding). Vanaprastha vertegenwoordigde de derde fase en werd doorgaans gekenmerkt door de geboorte van kleinkinderen, de geleidelijke overgang van de verantwoordelijkheden van het gezinshoofd naar de volgende generatie, een steeds meer kluizenaarsachtige levensstijl en een grotere nadruk op gemeenschapsdiensten en spirituele bezigheden.

Vanaprastha duurde volgens het Vedische ashramsysteem tussen de 50 en 74 jaar.
Het moedigde een geleidelijke overgang aan van sociale verantwoordelijkheid, economische rollen en persoonlijke focus op spiritualiteit, van het middelpunt van de actie naar een meer adviserende perifere rol, zonder dat iemand daadwerkelijk met of zonder partner naar een bos moest verhuizen. Terwijl sommigen letterlijk hun bezit en bezittingen opgaven om naar verre landen te verhuizen, bleven de meesten bij hun families en gemeenschappen, maar namen een overgangsrol op zich en accepteerden gracieus een evoluerende rol met de leeftijd. Dhavamony identificeert de Vanaprastha-fase als een fase van ‘onthechting en toenemende afzondering’, maar fungeert meestal als raadgever, vredestichter, rechter, leraar voor jongeren en adviseur voor middelbare leeftijd.

Sanyasa ashrama:
Sanyasa (संन्यास) is de levensfase van verzaking binnen de hindoeïstische filosofie van vier op leeftijd gebaseerde levensfasen. Sannyasa is een vorm van ascese, wordt gekenmerkt door het verzaken aan materiële verlangens en vooroordelen, vertegenwoordigd door een staat van desinteresse en onthechting van het materiële leven, en heeft tot doel iemands leven door te brengen in een vredig, door liefde geïnspireerd, eenvoudig spiritueel leven. Een individu in Sanyasa staat in het hindoeïsme bekend als een Sannyasi (mannelijk) of Sannyasini (vrouwelijk).

Het hindoeïsme stelt geen formele eisen of eisen aan de levensstijl of spirituele discipline, methode of godheid die een Sanyasin of Sanyasini moet nastreven – het wordt overgelaten aan de keuze en voorkeuren van het individu. Deze vrijheid heeft geleid tot diversiteit en aanzienlijke verschillen in levensstijl en doelen van degenen die Sannyasa adopteren. Er zijn echter enkele gemeenschappelijke thema’s. Een persoon in Sannyasa leidt een eenvoudig leven, typisch afstandelijk, rondtrekkend, zwervend van plaats naar plaats, zonder materiële bezittingen of emotionele gehechtheden. Ze hebben misschien een wandelstok, een boek, een bakje of bakje voor eten en drinken, vaak gekleed in gele, saffraankleurige, oranje, okerkleurige of aardekleurige kleding. Ze hebben misschien lang haar en zien er slordig uit, en zijn meestal vegetariërs. Sommige kleine Upanishads en kloosterorden beschouwen vrouwen, kinderen, studenten, gevallen mannen (strafblad) en anderen als niet gekwalificeerd voor Sannyasa; terwijl andere teksten geen beperkingen opleggen.

Degenen die Sannyasa binnenkomen, mogen kiezen of ze zich bij een groep aansluiten (bedelorde). Sommigen zijn kluizenaars, dakloze bedelmonniken die de voorkeur geven aan eenzaamheid en afzondering in afgelegen gebieden, zonder banden. Anderen zijn cenobieten, die met verwante mede-Sannyasi leven en reizen tijdens het nastreven van hun spirituele reis, soms in Ashrama's of Matha/Sangha (hermitages, kloosterorde).