Upanishads များသည် ဟိန္ဒူဘာသာ၏ အခြေခံကျသော ကျမ်းဂန်များဟု ယူဆထားသော ရှေးဟောင်း ဟိန္ဒူကျမ်းများဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့သည် ဟိန္ဒူဘာသာ၏အခြေခံဖြစ်သော ရှေးဟောင်းဘာသာရေးကျမ်းစာများ စုစည်းထားသည့် Vedas ၏အစိတ်အပိုင်းဖြစ်သည်။ Upanishads များကို သက္ကတဘာသာဖြင့် ရေးသားထားပြီး ဘီစီ ၈ ရာစု သို့မဟုတ် အစောပိုင်းတွင် ရှိသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ၎င်းတို့သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရှေးအကျဆုံး အထွတ်အမြတ်ထားသော ကျမ်းများထဲတွင် ပါဝင်သည်ဟု ယူဆကြပြီး ဟိန္ဒူအတွေးအမြင်အပေါ် သိသိသာသာ လွှမ်းမိုးမှုရှိသည်။

Upanishad ဟူသော စကားလုံးသည် “အနီး၌ ထိုင်ခြင်း” ဟူသော အဓိပ္ပါယ်ရှိပြီး သွန်သင်မှုခံယူရန် ဝိညာဉ်ရေးဆရာ၏ အနီး၌ ထိုင်ခြင်းအလေ့အကျင့်ကို ရည်ညွှန်းသည်။ The Upanishads သည် ဝိညာဉ်ရေးသခင်အမျိုးမျိုး၏ သွန်သင်ချက်များပါရှိသော စာသားများစုစည်းမှုဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့ကို ဆရာကြီး-ကျောင်းသား ဆက်ဆံရေး အခြေအနေတွင် လေ့လာပြီး ဆွေးနွေးရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။

မတူကွဲပြားသော Upanishads များစွာရှိပြီး ၎င်းတို့ကို အမျိုးအစား နှစ်မျိုးခွဲထားသည်- အသက်ကြီးသော၊ "မူလ" Upanishads နှင့် နောက်ပိုင်းတွင် "သာမည" Upanishads ဖြစ်သည်။

ပဏာမ Upanishads ကို ပို၍အခြေခံသည်ဟု ယူဆကြပြီး Vedas ၏ အနှစ်သာရပါ၀င်သည်ဟု ယူဆကြသည်။ ပဏာမ Upanishads ဆယ်မျိုးရှိပြီး ၎င်းတို့မှာ-

1. Isha Upanishad
2. Kena Upanishad
3. ကသာ Upanishad
4. Prashna Upanishad
5. Mundaka Upanishad
6. Mandukya Upanishad
7. Taittiriya Upanishad
8. Aitareya Upanishad
9. Chandogya Upanishad
10. Brihadaranyaka Upanishad

အလယ်တန်း Upanishads များသည် သဘာဝတွင် ပိုမိုကွဲပြားပြီး ကျယ်ပြန့်သော အကြောင်းအရာများကို လွှမ်းခြုံထားသည်။ ကွဲပြားခြားနားသောအလယ်တန်း Upanishads များစွာရှိပြီး၊ ၎င်းတို့တွင်ထိုကဲ့သို့သောစာသားများပါ ၀ င်သည်။

1. Hamsa Upanishad
2. Rudra Upanishad
3. မဟာနရယဏ ဥပါနီသျှဒ်
4. Paramahamsa Upanishad
5. Narasimha Tapaniya Upanishad
6. Advaya Taraka Upanishad
7. Jabala Darsana Upanishad
8. Darshana Upanishad
9. ယောဂ-Kundalini Upanishad
10. ယောဂ-တတ္တော ဥပါနီကာ

ဤအရာများသည် နမူနာအနည်းငယ်မျှသာဖြစ်ပြီး အခြားသော သာမည Upanishads များစွာရှိသည်။

Upanishads များတွင် လူတို့သည် လက်တွေ့ဘဝ၏သဘောသဘာဝနှင့် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ၎င်းတို့၏နေရာတို့ကို နားလည်စေရန် ရည်ရွယ်သည့် အတွေးအခေါ်နှင့် ဝိညာဉ်ရေးဆိုင်ရာ သွန်သင်ချက်များပါရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် အတ္တ၏သဘောသဘာဝ၊ စကြာဝဠာ၏သဘောသဘာဝနှင့် ပရမတ်အမှန်တရားတို့အပါအဝင် အကြောင်းအရာများစွာကို စူးစမ်းလေ့လာကြသည်။

Upanishads တွင်တွေ့ရသော အဓိက အယူအဆတစ်ခုမှာ ဗြဟ္မာ၏ အယူအဆဖြစ်သည်။ ဗြဟ္မာသည် ပရမတ္ထတရားဖြစ်ပြီး အရာခပ်သိမ်း၏ အရင်းအမြစ်နှင့် အာဟာရအဖြစ် မြင်သည်။ ထာဝရ၊ မပြောင်းလဲဘဲ၊ ပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်ဟု ဖော်ပြသည်။ Upanishads ၏အဆိုအရ လူ့ဘဝ၏ အန္တိမပန်းတိုင်မှာ ဗြဟ္မာနှင့် တစ်ဦးတစ်ယောက်၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို နားလည်သဘောပေါက်ရန်ဖြစ်သည်။ ဤသိမြင်မှုအား ဝိမောက္ခဟု ခေါ်၏။

ဤသည်မှာ Upanishads မှ Sanskrit စာသားအချို့ ဥပမာများဖြစ်သည်။

1. "အဟမ် ဗြဟ္မာ။" (Brihadaranyaka Upanishad) ဤစကားစုသည် “ငါသည် ဗြဟ္မာဖြစ်၏” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားပြီး လူတစ်ဦးတစ်ယောက်သည် နောက်ဆုံးတွင် ပရမတ်နှင့် တစ်သားတည်းဖြစ်ကြောင်း ယုံကြည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသည်။
2. “ဒါပေါ့ကွာ။” (Chandogya Upanishad မှ) ဤစာပိုဒ်တိုသည် "Tyou are that" ဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားပြီး၊ ပရမတ်အမှန်တရားနှင့် တစ်ဦးချင်း၏ စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို အလေးပေးကာ အထက်ပါစကားစုနှင့် အဓိပ္ပါယ်ဆင်တူပါသည်။
3. "အတ္တမဗြဟ္မာ။" (မန္ဒုဋိကာရ ဥပါနီဿဒ်မှ) ဤစကားစုသည် “ဤအတ္တသည် ဗြဟ္မာဖြစ်၏” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုကာ အတ္တ၏ သဘောသဘာဝသည် ပရမတ်အမှန်နှင့် အတူတူပင်ဖြစ်သည်ဟူသော ယုံကြည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသည်။
4. "ဆာဝမ် ခါလ်ဝိဒမ် ဗြဟ္မာ။" (Chandogya Upanishad) ဤစကားစုသည် “ဤအရာအားလုံးသည် ဗြဟ္မာဖြစ်သည်” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားပြီး ပရမတ်အမှန်တရားသည် အရာခပ်သိမ်း၌ ရှိနေသည်ဟူသော ယုံကြည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသည်။
5. "Isha vasyam idam sarvam" (Isha Upanishad မှ) ဤစကားစုသည် “ဤအရာအားလုံးသည် သခင်ဘုရား ပျံ့နှံ့လျက်ရှိသည်” ဟု ဘာသာပြန်ဆိုထားပြီး ပရမတ်အမှန်တရားသည် အရာခပ်သိမ်း၏ အဆုံးစွန်သောရင်းမြစ်ဖြစ်ပြီး အရာခပ်သိမ်းကို တည်တံ့စေသည်ဟူသော ယုံကြည်ချက်ကို ထင်ဟပ်စေသည်။

Upanishads များသည် လူဝင်စားခြင်း၏ သဘောတရားကိုလည်း သင်ကြားပေးပြီး ဝိညာဉ်သည် သေပြီးနောက် ခန္ဓာကိုယ်အသစ်သို့ ပြန်လည်မွေးဖွားသည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ ဝိညာဉ်သည် ၎င်း၏နောက်ဘဝတွင် ခံယူသည့်ပုံစံကို ကမ္မဟုခေါ်သော အယူအဆတစ်ခုဖြစ်သည့် ယခင်ဘဝ၏ လုပ်ရပ်များနှင့် အတွေးများဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည်ဟု ယူဆကြသည်။ Upanshadic ထုံးတမ်းစဉ်လာ၏ပန်းတိုင်မှာ လူဝင်စားသံသရာကို ချိုးဖျက်ပြီး လွတ်မြောက်မှုကို ရရှိရန်ဖြစ်သည်။

ယောဂနှင့် တရားထိုင်ခြင်းတို့သည် Upanishad ထုံးတမ်းစဉ်လာတွင် အရေးကြီးသော အလေ့အကျင့်များဖြစ်သည်။ ဤအလေ့အကျင့်များသည် စိတ်ကို ငြိမ်သက်စေပြီး အတွင်းစိတ်ငြိမ်းချမ်းမှုနှင့် ကြည်လင်ပြတ်သားမှုကို ရရှိစေသည့် နည်းလမ်းတစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ကြသည်။ ၎င်းတို့သည် လူတစ်ဦးချင်းစီ၏ ပရမတ်အမှန်တရားနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်မှုကို နားလည်သဘောပေါက်စေရန် ကူညီပေးသည်ဟုလည်း ယုံကြည်ကြသည်။

Upanishads များသည် ဟိန္ဒူအတွေးအမြင်အပေါ် သိသာထင်ရှားသော သြဇာလွှမ်းမိုးမှုရှိပြီး အခြားသော ဘာသာရေးနှင့် ဒဿနိက ဓလေ့ထုံးတမ်းများတွင်လည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လေ့လာပြီး လေးစားကြည်ညိုခဲ့ကြသည်။ ၎င်းတို့ကို ဉာဏ်ပညာနှင့် လူ့သဘောသဘာဝကို လက်တွေ့ကျကျ ထိုးထွင်းသိမြင်နိုင်သော အရင်းအမြစ်တစ်ခုအဖြစ် ရှုမြင်ကြသည်။ Upanishads ၏သွန်သင်ချက်များကိုယနေ့ဟိန္ဒူဘာသာဝင်များကဆက်လက်လေ့လာဆည်းပူးကြပြီးဟိန္ဒူရိုးရာဓလေ့၏အရေးကြီးသောအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။